Lumbago wordt in de volksmond ook wel eens ‘het verschot’ of ‘het spit’ genoemd. Lumbago staat voor pijn (=algos) in de lende/lage rug (=lumbus), ongeacht de oorzaak. Meestal is dit een algemene diagnose die een arts stelt indien er geen andere red flags of trauma’s zijn.
Hoe uit een lumbago zich?
Mensen die last hebben van lumbago ervaren meestal een zogenaamde ‘lage rugpijn’: pijn in de onderrug of lende. Ondanks dat dit soort rugklachten erg vervelend kan zijn, is lumbago een goedaardige aandoening die doorgaans een positief en natuurlijk verloop heeft. Meestal, of toch in 90 procent van de gevallen, geneest het in minder dan zes weken.
De ene rugklacht is de ander niet
Lage rugpijn kan verder ingedeeld worden afhankelijk van de oorzaak en/of van de duur van de rugklachten.
Oorzaak:
- Men spreekt van specifieke rugklachten wanneer men de ziekte kent die de rugpijn veroorzaakt, zoals een breuk, spondylolisthesis, een infectie, nierstenen of kanker. Dit is eerder zeldzaam en maakt minder dan 5 procent van de nieuwe rugklachten uit. Het is wel cruciaal voor de behandeling en genezing dat de oorzaak van de rugklachten wordt opgespoord.
- Indien de klachten veroorzaakt worden door ongekende of degeneratieve veranderingen zoals bij facetartrose en discusartrose, spreekt men van aspecifieke of courante lage rugklachten. Wanneer de pijn het hoogste is bij inspanning en afneemt bij rust, spreekt men ook wel van mechanische lage rugpijn.
Duur:
- Acute rugklachten: pijn die minder dan 6 weken aanwezig is.
- Subacute rugklachten: pijn die 6 weken tot 3 maanden aanwezig is.
- Chronische rugklachten: pijn die langer dan 3 maanden aanwezig is.
- Verder kunnen rugklachten recidiverend van aard zijn. Dit wil zeggen dat nieuwe perioden van rugpijn zich op regelmatige basis kunnen voordoen.
Wat is de oorzaak van een lumbago?
Een lumbago kan acuut ontstaan als gevolg van een blokkade/subluxatie van een facetgewricht, of als gevolg van hardnekkige spierpijnen die door overmatige contracties lage rugpijn met zich meebrengen. De pijn kan ook geleidelijk aan verergeren.
Hiervoor zijn verschillende, mogelijke oorzaken.
- een verkeerde houding;
- kleine scheurtjes in de spieren door overmatig repetitief werk (bv. in de tuin);
- psychologische stressfactoren.
Meestal kan men de exacte oorzaak echter niet aangeven. Daarom spreekt men soms ook van een overbelasting van de rug. Het kan voorkomen op alle leeftijden en bijna iedereen zal eens in zijn leven een episode van lumbago doorlopen. Ongeveer 70 procent van de volwassenen ontwikkelt minstens één keer in zijn leven lage rugklachten. Uit recent Belgisch onderzoek zou jaarlijks tot 42 procent van de volwassenen, ongeacht hun beroep, een episode van lage rugpijn doormaken, waarbij 5 procent van de volwassenen het voor de eerste keer ervaart.
Wat zijn mogelijke symptomen?
Het meest herkenbare symptoom van een lumbago is spontane stekende of scherpe pijn ter hoogte van de lage rug. Deze lage rugpijn kan uitstralen naar de billen, dijen of zelfs bovenbenen. De pijn zal normaal niet tot onder de knie uitstralen, anders kan het mogelijks ischias zijn. Ook triggerpunten in de spieren kunnen uitstralingspijn geven, zowel in de rug als tot in het been. Meestal zal de pijn verergeren bij het tillen, zitten en buigen, en kunnen de rugklachten verminderen tijdens het wandelen. Soms kan het zijn dat een antalgische (pijnverlagende) houding aangenomen wordt.
Stijfheid in de lage rug komt ook regelmatig voor. Indien de klachten chronisch worden (als ze langer dan 6 tot 8 weken aanwezig zijn) kan er geopteerd worden voor verdere medische beeldvorming, maar dit is vaak niet nodig. Luister hiervoor naar je behandelende arts.
Hoe kan je dit behandelen?
Het belangrijkste bij de behandeling van een lumbago is dat je in beweging blijft en veel van houding verandert, want er is geen aantoonbare schade aan de rug, en dus ook maar een beperkt risico. Warmte kan pijnverlichting geven door het ontspannend effect op de spieren. Verder kunnen er spierontspanners of pijnstillers genomen worden bij een lumbago.
Een bezoek aan de kinesitherapeut, osteopaat of chiropractor kan ook wonderen doen. Hij kan je advies en tips geven over wat je kan doen. Verder kan je behandeld worden door triggerpointtherapie, mobilisaties, tractie, manipulaties en oefentherapie. Massage kan een relaxerend effect geven waardoor de spieren zich gaan ontspannen. Het is wel van belang dat de zorgverstrekker tracht een oorzaak te vinden van de lage rugpijn door middel van een aantal tests, want de rugpijn zelf kan soms multifactorieel zijn. Meestal is het versterken van buik- en rugspieren een cruciaal onderdeel van de behandeling.
Een slaapsysteem op maat van de patiënt is cruciaal voor een correcte ondersteuning tijdens de volledige nacht, waarbij er rekening gehouden wordt met slaaphouding en lichaamskenmerken. Iedereen is verschillend. Er bestaat dus ook niet één bed voor iedereen. Een slechte ondersteuning kan ervoor zorgen dat je spieren niet maximaal gaan ontspannen of dat er hogere drukken op gewrichten komen, waardoor er lokale irritatie en lage rugpijn kan ontstaan. Je kan dus voorkomen door te investeren in een matras op maat, volledig afgestemd op jouw lichaam.
Genieten van pijnvrije nachten? Ontvang de ergonomie gids ‘10 tips voor een rug in topvorm’ en ga voor een deugddoende nachtrust!