Als u steevast problemen ondervindt bij het inslapen, zijn er een aantal zaken die u kan nagaan om te ontdekken wat u fout doet. Heeft u al eens stilgestaan bij de regelmaat van uw slaappatroon, maar merkt u geen verschil? Dan is er nog een andere piste die u kunt bekijken, namelijk: blauw licht. Het is goed mogelijk dat u er te veel aan wordt blootgesteld vlak voor het slapengaan.
Hieronder alles wat u moet weten over blauw licht.
Artificieel blauw licht
Steeds vaker waarschuwen gezondheidsdeskundigen voor blootstelling aan blauw licht, en de gevolgen voor uw slaap die daarbij komen kijken. Als tip geven ze mee dat u blauw licht idealiter zo veel mogelijk moet vermijden voor het slapengaan.
Maar wat is dat nu juist, blauw licht? En wanneer is het slecht voor ons? Blauw licht verwijst naar de kleurtemperatuur (ofwel kleur) van zichtbaar wit licht. De kleurtemperatuur van een lichtbron beschrijft of het licht eerder blauwachtig dan wel roodachtig is. Contradictorisch genoeg wordt licht met lagere kleurtemperatuur (roodachtig) als warmer ervaren en licht met een hogere kleurtemperatuur (blauwachtig licht) als kouder.
Het is zeker niet zo dat blauw licht ongezond voor ons is. In tegendeel, blauw licht is één van de externe factoren die ons bioritme bepalen (zie ook het circadiaan proces C) en daarmee ook onze hormoonspiegel.
Zo zal blootstelling aan blauw licht de productie van het slaaphormoon melatonine onderdrukken en van het stresshormoon cortisol stimuleren. Dit heeft dus een positief effect in de ochtend en gedurende de dag, maar wanneer dit zich voordoet kort voor het slapen, heeft het een negatief effect op het inslapen.
Digitale apparaten zoals uw smartphone of uw tablet produceren specifiek ‘blauw licht’. Het is een kunstmatig en koel licht dat de meeste LED-lampen ook uitstralen. Aangezien de meerderheid van de bevolking tegenwoordig beschikt over een digitaal apparaat, en verlichting meer en meer bestaat uit LED-lampen, worden we ’s avonds veel meer dan vroeger blootgesteld aan blauw licht. Zeker wanneer de dagen korter worden, komen we nog meer in contact met deze straling.
Natuurlijk blauw licht
Blauw licht bestaat natuurlijk al veel langer dan de uitvinding van digitale apparaten of LED-verlichting. Oorspronkelijk kwam het namelijk alleen maar voor in zonlicht, onze natuurlijke lichtbron.
Het is ook opmerkelijk dat ’s ochtends en ’s avonds de kleurtemperatuur van zonlicht veel lager (roder) is dan gedurende de dag. Vraag maar eens na bij fotografen die vaak op zoek gaan naar de warmere kleuren van de avond- of ochtendzon. Zo bereid de kleur van de ondergaande zon ons alvast voor op het slapengaan.
Het gevolg voor uw slaap
Maar waarom zou de kwaliteit van uw slaap achteruit gaan door blootstelling aan blauw licht? Mensen komen toch al van oudsher in contact met blauw licht, waarom ondervinden we daar nu dan pas problemen van?
Zoals gezegd, is het niet zozeer de blootstelling aan blauw licht die problematisch is, maar wel het tijdstip waarop we eraan worden blootgesteld. De fotoreceptoren in onze ogen die gevoelig zijn voor blauw licht zullen geactiveerd worden en via onze hersenen wordt de productie van het slaaphormoon melatonine onderdrukt en die van het stresshormoon cortisol gestimuleerd. Op die manier verschuift ons circadiaan ritme waardoor we moeilijker de slaap kunnen vatten.
Maar wanneer goed toegepast, kan blauw licht kan ook positief ingezet worden om onze slaap te verbeteren. Bij avondmensen die hun bioritme willen vervroegen, zal blootstelling aan koud licht in de vroege ochtenduren helpen om ’s avonds vroeger in slaap te vallen en ’s ochtends vroeger op te staan. Ook wordt blootstelling aan koud licht gebruikt in lichttherapie om de slaapkwaliteit van ouderen te bevorderen en bij behandeling van (winter)depressie.
Enkele tips
Wilt u de kwaliteit van uw slaap verbeteren, zonder drastische maatregelen te nemen? Aan de hand van een aantal kleine en simpele veranderingen in uw gedrag voor u gaat slapen, kan u al heel wat verbetering merken.
- Leg uw mobiele telefoon en tablet weg voor het slapengaan. Het is raadzaam om minsten een uur voor u wil gaan slapen, deze toestellen niet meer te gebruiken.
- Indien u het toch niet kan laten, gebruik dan een warm licht filter zoals bijvoorbeeld f.lux. Dit soorts apps past automatisch de kleurtemperatuur van je scherm aan naargelang het tijdstip.
- Wilt u toch nog iets doen voor het slapen? Lees rustig een boek of een tijdschrift bij warm of geelachtig licht.
- Kies voor warm en zacht licht in uw slaapkamer in plaats van koud licht. Tegenwoordig kan je ook warmere LED-verlichting verkrijgen zodat je tegelijk je elektriciteitsverbruik laag houdt.
- Drink ‘s avonds geen koffie of andere dranken met cafeïne.
- Kom mentaal tot rust met kalme muziek.
- Schakel uw elektronische toestellen uit.
Uw nachtrust zal aanzienlijk verbeteren aan de hand van deze simpele tips. Onderzoek wijst aan dat naast stress, geluid en licht, fysieke klachten de nummer één slaapverstoorder zijn in West-Europa. Wilt u dus ook uw slaapcomfort 100 procent verbeteren? Kies dan voor een matras die perfect bij u past. Zo haalt u het maximum uit uw slaap. Niet alleen uw slaaphouding, maar ook uw matras en hoofdkussen zijn namelijk doorslaggevend voor een goede nachtrust. De juiste keuze verkleint meteen ook de kans op rugklachten.