Praten in de slaap is een slaapstoornis die valt onder de parasomnieën. Misschien heeft u er zelf last van, of misschien uw partner. Het kan gemompel zijn, onsamenhangende onzin, maar net zo goed hele dialogen en ingewikkelde volzinnen. Mensen die praten in hun slaap zijn zich hier niet bewust van, maar dat maakt het daarom niet minder verwarrend als u het hoort.

Praten in de slaap is zeker niet schadelijk, maar het kan wel schaamte met zich meebrengen en ervoor zorgen dat u bang bent om in slaap te vallen. Ontdek hier wat de mogelijke oorzaken zijn van praten in de slaap, hoe u het ontdekt en ten slotte ook wat u eraan kunt doen.

Wat is een parasomnie?

Een parasomnie is een slaapstoornis, net zoals een dyssomnie. Bij dyssomnieën wordt uw slaap onderbroken, of wordt het tijdstip van inslapen en wakker worden beïnvloed.

Bij parasomnieën daarentegen, wordt de slaap niet onderbroken: het zijn ongewone gedragingen of bewegingen tijdens de slaap. Letterlijk betekent parasomnie ‘verkeerde slaap’. Dit type slaapstoornissen kan ervoor zorgen dat u slecht slaapt en moe wakker wordt. Praten in de slaap valt onder de parasomnieën.

Andere voorbeelden van een parasomnie zijn slaapwandelen, nachtmerries, tandenknarsen en slaapverlamming.

Praten in de slaap

Praten in de slaap, of ‘somniloqui’, is een vaak voorkomende en onschadelijke parasomnie. Het kan in verschillende slaapfasen optreden, maar hoe lichter de slaap, hoe meer samenhangend het gebabbel zal zijn. Zoals eerder gezegd, gebeurt het onbewust, maar het kan wel even schrikken zijn voor partners of kamergenoten. Voor hen kan het lijken alsof u bij volle bewustzijn aan het praten bent, emoties incluis; ook mensen die praten in hun slaap, kunnen boos klinken.

Meestal duurt het niet lang en weet de prater er de volgende dag niets meer van. Er wordt vaak gedacht dat mensen zeggen wat ze aan het dromen zijn, maar praten in de slaap heeft niets te maken met dromen. Het omgekeerde is zelfs waar: er is net minder kans dat iemand gaat praten in de slaap tijdens het dromen.

Oorzaken van praten in de slaap

Praten in de slaap kan iedereen wel eens overkomen, maar gemiddeld komt het meer voor bij mannen en kinderen.  Enkele mogelijke oorzaken van praten in de slaap:

• stress of angst
• depressie
• slaaptekort
• alcohol
• koorts
• als bijverschijnsel van andere slaapstoornissen zoals slaapapneu of narcolepsie

Hoe ontdekt u het?

Een dokter gaat uit van het verhaal van de patiënt bij slaapstoornissen, maar typisch aan een parasomnie is dat het tijdens de slaap gebeurt en dat u er niet wakker van wordt. Meer specifiek bij praten in de slaap is dat het onbewust gebeurt en u zal zich er de volgende ochtend niets meer van herinneren. Waar u wel last van kan hebben is een moe gevoel overdag. Daarom is het belangrijk om een partner of huisgenoot te bevragen.

Een uitgebreid slaaponderzoek kan meer informatie geven, want het is mogelijk dat praten in de slaap een bijverschijnsel is van een andere slaapstoornis.

Kan u iets doen aan praten in de slaap?

In de meeste gevallen is een behandeling niet nodig. Als het gedurende lange tijd regelmatig voorkomt, of u vermoedt dat het in combinatie is met een andere slaapstoornis, is het aan te raden om eens naar de huisarts te gaan. Meestal verdwijnt het praten in uw slaap als de onderliggende oorzaken aangepakt worden. Tips die u zelf al eens kunt proberen:

• Genoeg nachtrust nemen;
• Een gezond slaapritme aanhouden;
• Geen alcohol drinken voor het slapengaan;
• Zorgen voor een stille, donkere slaapkamer;
• Ontspannen gaan slapen, bijvoorbeeld door ademhalingsoefeningen.

Praten in de slaap wordt versterkt als iemand met de slaper gaat praten of vragen stelt. Probeer dat dus te vermijden. Onthoud verder dat praten in uw slaap niet schadelijk is, en zolang u of uw partner er geen last van heeft, moet het meestal niet behandeld worden.